Colfosco: Hruschka
Errepide ondoko parking batean lo egin dugu. Elurra kentzeko makina batek garbitu duen zati batean. Kotxean pasatzen dudan bigarren gaua lehena baino hobea izan da, iratzargailuak goizeko lauretan jo duenean era bat lo nengoen.
Gosaldu eta, oraingoan hirurok, Cris animatu da ere, nire kotxean, Colfosco herriaren sarreran dagoen hotel bateko aparkalekuan utzi dugu autoa. Muro de Pisciadu mendia Colfosco herriaren aldamenean dago. Ez du destakatzen herri turistiko honen gainean dauden horma Dolomitiarren artean, bat gehiago da; ez da garaiena, ez ta ederrena. Gauaz orienta behar dugu Muro de Pisciadu azpira iristeko. Errepidearen beste aldeko magala hartu behar dugu, horretarako bailara zabala zeharkatu beharra dago, bi edo hiru eski pista gurutzatzen duena. Pista hauetatik kanpo elurra sakona da, neketsua oinez ibiltzea. Eskerrak Ino egun batzuk lehenago gerturatzea ikuskatzera etorri zela, horrek asko erreztu digu lana.
Hesi natural sakon eta zuri batek ixten du gure bidea, eski-pistan behera jaitsi beste erremediorik ez dugu. Gure helburua, Hruschka bidea, gero eta urrunago sentituz. Elur sakonean norabide egokian doazen arrasto batzuekin topo egiten dugu, jarraitzen ditugu. Pisciadu haraneko malda aldapatsuak igotzen hastean, elur gogorra dago, kranpoiak janzten ditugu.
Egun eder batek agurtzen gaitu goiko harana irabazten dugunean, inguratzen gaituzten harkaitz-puntak gorriz koloreztatzen dira sortzen ari den eguzkiak laztanduta, eta horrek baieztatzen dit leku paregabean nagoela.
Horma beltzari metroak irabazten hasten gara, elurrezko kanal batetik, zailtasunik gabe. Izotz jauzi tente batek bidea ixten digunean, igoera ziurtatzeko unea iristen da, eskaladarako materiala ateratzen dugu.
Amildegiak ez nau beldurtzen, gatibatzen nau, ederra iruditzen zait. Arrail zabalean txertatutako errekasto izoztua, neure piolet eta kranpoi zorrotzez heltzen naizena, katuaren atzaparrak bezala, ezin hobea da.
Hruschka bidearen azken zatia lehor dago, harkaitz garbian gora igo beharko dugu. Pioletak arnesetik zintzilikatzen ditut eta helduleku txiki eta hotzak esku hutsez heldu. Bosgarren tirada tximinia estu bat da, barrenean kabitzeko motxila kendu behar dudan pitzadura bat; zinta luze batekin arnesetik zintzilik daukat motxila; kontu handiz eskalatu behar da luze hau.
Seigarren tirada ere arroka lehorrean egiten da, baina oraingoan plakan eskalatzeko teknika erabili beharra dago. Eskerrak helduleku onak dauden, babesak ez baitira ugariak.
Itzal beltzek pitzadura hartzen dute, ilunabarrak seigarren bileran harrapatu gaitu, rapelatzeko prestatutako zubi harritsu bat da. Bi aukera ditugu; normalena eta gehien egiten dena bilera honetatik rapelatzea da. Bidean zehar "Abalakofak" aurkitu ditugu izotzean, dena hornituta dago. Bigarren aukera zalantzazkoagoa da, gailurretik pasatzen da, eta ez dugu argi nola jaitsi hortik; azken hori aukeratzen dugu.
Kirol-igoera bat jarduera alpino bihur daiteke gailurrera iriste hutsagatik. Gau ilunean egin genuen jaitsiera abentura bat izan zen, eta ziurgabetasuna nagusitu zitzaigun horma bertikalaren oinetan zeuden elurrezko malda malkartsuetara iritsi ginen arte.
Vallunga: The Bird.
Autoan lo egin dudan hirugarren gaua erosoa izan da, ohitu egin naiz, txantxetan esan dut balizko etxegabetze bat prestatzen ari naizela. Gauez izotzik egin ez izanak atseden hartzen laguntzen du, baina eskaladarako minbizia da, izotz ur-jauzi guztiak oso hondatuta daude eta arriskutsuak dira. Hirurok argi daukagu izotza segurtasun-baldintza onargarrietan bilatu nahi badugu, Hruschka bezalako bide batean izan behar duela, izotz mehartua eta altueran. Vallunga haranean lehenengo baldintza betetzen duen izotz-bide bat aurkitu dugu; The Bird haitzean oso sartuta dago.
Gauza batek eman dit atentzioa txoriaren bidea eskalatzeko orduan; bidearen edertasunaz gain, oso gustuko izan dut ebakera klasikoko bide estu hau; gure kranpoi eta pioletekin haitzari egiten dizkiogun zauri ikaragarriak dira, bide hau oso markatuta dago, nire ustez finago ibil daiteke. Ezin dut esan bidea bere osotasunaren ehuneko ehunean zegoenik, hirugarren luzean oso astiro eskalatu behar zen, mugimendu zakarrik egin gabe, dena zapuzteko benetako aukera zegoen. Hala ere, gozatu dut.
Pordoi: Snowboard
Jarduera bat bost aldiz jarraian errepikatzen denean, ohikoa eta egunerokoa bihurtzen da, errutina deitzen diogu.
Esterilla puzgarria jartzen dudan leku estuari “nire ohea” esaten diot. Dagoeneko gela muntatzea oso mekanikoa da, bizitza osoan gauza bera egingo banu bezala.
Opor labur hauek amaitzear daudela, eskaladarako azken bideari ekin diogu. Oraingoan bai, lehen aipatu ditudan bi baldintzak betetzen dituen bide batera goaz; harkaitzaren barruan eta altueran dago; Sass Pordoi mendia eta estilo klasikoko bide bat aukeratu ditugu, "Snowboard" bidea.
Sass Pordoi mendatea errepide-pasabide garrantzitsua da, eta, Dolomita-errepideen barruan, ondokoa baino zertxobait altuagoa da, passo di Sella ospetsua. Hemen lauzpabost hotel daude, eta gerra handiari buruz; lehen mundu gerra, museo bat. Panorama osoa inbaditzen duen teleferiko erraldoiak Pordoi mendira igotzeko aukera ematen dio edonori.
Snowboard bidera hurbiltzea bitxia izateaz gain, zirraragarria da: Oinez arazorik gabe hasten gara Pordoi mendiaren hegoaldeko isurialdeko malda leunetan barrena, elur gogorraren gainean eroso mugitzen gara. Bistak zoragarriak dira, gure bizkarrean dagoen Marmoladaren kare-moleak gure arreta erakartzen du. Pordoi mendiaren harresi harritsuaren azpira iristean, ezkerrerantz egiten dugu, mendebalderantz. Hemen sentsazioak bat-batean aldatzen dira; hego-mendebaldeko isurialdea zeharkatuta, mendi magal leunek amildegi itzelei ematen diete paso. Malda izoztu horretatik mugitzen gara, elurretako arrastoei jarraituz, eskuan gogor eutsiz gure segurtasuna, pioleta.
Snowboard izotz-bidea gure aurrean dotore agertzen denean, uste dut hurbiltze-ahalegina justifikatuta dagoela; kareharri gorri eta garbian, arrail zabal batetik, errekatxo izoztu bat erortzen da. Naturak eskalatua izateko sortu du.
Bide eder honek dituen sei luzeetatik lehena, zaila ez bada ere, delikatuena egiten zaigu; arratsaldeetan eguzkiak laztandu egiten du eta, Europa osoan jasaten ari garen tenperatura altuen laguntzaz, mehea geratu da, tentuz eskalatu behar da. Luze guztiak deskriba nitzake, baina oroitzapenak azken tiradaren zirrarara narama; haitz hutsean eskalatutako lehen metroek horma tente baten azpian garamatzate, haitz honek zulo txiki bat erakusten du, begi bat bezalakoa, hortik sartu behar da, tunel bat da, eskalada amaitzeko modu bikain bat.
Lau haizeetara begiratzen dut Pordoi mendiko talaiatik, behatoki aparta da, Dolomiten handitasuna eskura daukat, zorionekoa sentitzen naiz. Baina apur bat atsekabetuta ere banago, hau da nire azken eguna, eta oraindik hainbeste leku ditut ezagutzeko. Espero dut hurrengo aldia izatea, gauak auto batean igaro behar baditut ere.